Autor: Jerzy Madzelan

Jeżeli masz w sobie czytelniku, coś z Indiany Jonesa, to wybierz się na spacer po położonych tuż za brokowskim mostem łąkach. Tam natkniesz się tajemnicze resztki zabudowań i wzniesienia z pozostałościami teraz już zdziczałych, zapominanych sadów. Temu, kto widział niektóre z większych powodzi nawiedzających ten rejon, przed oczami staną sceny z filmu „Wodny Świat”. Jeśli…

W grudniu 2017 r., świat obiegła wiadomość o śmierci generała-porucznika armii amerykańskiej Edwarda Rowny. Generał, który brał udział w II wojnie światowej, a także w wojnach w Korei i Wietnamie, został pochowany na Cmentarzu Narodowym w Arlington koło Waszyngtonu. Wiadomość o jego śmierci przeszłaby w Polsce bez większego echa, gdyby nie dziennikarze, którzy odkryli, że…

Przeglądając pruskie dokumenty dotyczące Broku, a pochodzące z przełomu XVIII i XIX w., łudziłem się, że zaborcze władze miały pełne ręce roboty przy likwidowaniu patriotycznych spisków czy zwalczaniu przemytniczych grup działających w graniczącym z zaborem austriackim miasteczku. Niestety, nie natknąłem się na nic, co mogłoby stanowić scenariusz sensacyjnego filmu, a nawet kanwę skromnego artykułu. Wygląda…

Zapewne dniało, gdy 28 października 1809 r., mieszkańców Broku przebudził tętent koni. Przecierając oczy, zdumieni mieszczanie ujrzeli grupę zbrojnych zmierzających w kierunku domu naddzierżawcy Dóbr Narodowych Ekonomii Brok, Leopolda de Szremera i jego małżonki Joanny Julii Klary z Suchodolskich. Po przybycia na miejsce porucznik Julian Bojanowski, rozkazał swym trzydziestu żołnierzom Gwardii Narodowej otoczyć dom. Polecił,…

Przedmiotem nieustannych sporów pomiędzy mieszkańcami polskich wiosek i miast a właścicielami ziemskimi były serwituty, czyli przywileje, obecnie określane mianem służebności, które przysługiwały włościanom czy w przypadku np. Broku mieszczanom-rolnikom. Przywileje te dotyczyły na przykład: prawa do korzystania z drewna budulcowego, prawa do zbierania chrustu, ściółki leśnej, sitowia w stawach, wypasania bydła na wydzielonych polach należących…

Dla mieszkańców siedemnastowiecznych miasteczek przemarsz, a tym bardziej postój wojsk własnych był nieszczęściem. Przejście wojsk obcych było tragedią. Na to, co spotkało mazowieckie miasteczka w 1657 r., właściwym określeniem wydaje się słowo – apokalipsa. RWANIE SUKNA Minęło prawie osiemnaście miesięcy, od kiedy wojska Karola X Gustawa przekroczyły granice Rzeczypospolitej. 6 grudnia 1656 r. w  miejscowości…

Przyjęło się uważać, że Brok, swoją karierę letniska rozpoczął w dwudziestoleciu międzywojennym. Ortodoksyjny badacz mógłby jednak stwierdzić, że pierwszymi letnikami byli biskupi płoccy, którzy letnią kanikułę zwykli spędzać w chłodnych murach ich brokowskiej rezydencji. Ktoś inny, za letników uznałby osoby goszczące na tym zamku, jak choćby późniejszego króla Polski Michała Tomasza Korybuta Wiśniowieckiego, poetę Michała Kazimierza Sarbiewskiego czy pisarza…