Wojna 1920 roku i bohaterskie wydarzenia z tamtego okresu w rejonie Małkini, Broku, Sadownego, Prostyni, Treblinki czy Kosowa i Telak są stosunkowo mało znane i domagają się ciągle szerszej popularyzacji. Walki na Przedmościu Małkinia i przyczółku mostowym w Broku to żołnierski przykład wysokiego morale, woli walki, zaufania do dowódców i głębokiej wiary w słuszność sprawy….
Autor: Jerzy Madzelan
Per pedes od Jadowa do Sterdyni przed 175 laty, Kurpie umiarkowanymi chrześcijanami, na manewrach pod Ostrowią, strzał z rewolweru do niewiernej żony, kradzież konia z wozem i uprzężą, tajemnicze morderstwo
Wielokrotnie wspominano na tych łamach o Zakładzie Praktyki Leśnej w podbrokowskim Feliksowie oraz o jego niezwykłym założycielu i przełożonym, profesorze Wojciechu Bogumile Jastrzębowskim. Nim profesor trafił do Feliksowa, to przez liczne lata wykładał w Instytucie Agronomicznym w podwarszawskim Marymoncie. Wojciech Jastrzębowski był prekursorem w wielu dziedzinach i m.in. jako pierwszy rozpoczął letnie, piesze wycieczki ze…
DOBRODZIEJE KOŚCIOŁA BROKOWSKIEGO
– Otóż przyjechałem do rodzicielów, którzy radzi mnie widzieli i oczom nie chcieli wierzyć, gdym im wszystko, com zebrał, pokazał. Musiałem dziadusiowi przysiądz, żem uczciwą drogą do tego przyszedł. Dopieroż się ucieszyli, bo trzeba waszmościom wiedzieć, że oni mają tam proces z Jaworskimi o gruszę, co na miedzy stoi i w połowie nad Jaworskimi gruntami,…
Zatrucie dopływu Buga, apokaliptyczna powódź, utonięcie pod Sadownem, przykazanie „kochaj bliźniego, jak siebie samego” nie przyjęło się pośród Kurpiów, globtroter z rezerwą o urokach Ostrowi, widły ostatecznym argumentem w małżeńskim sporze
Ze smutkiem dowiadujemy się o zatruciu rzeki Cetyni, która uchodzi do Buga w gminie Sterdyń. Nad Cetynią leży wioska o nazwie Niewiadoma, na której terenie odkryto ślady prastarego grodziska i cmentarzyska. Odnaleziono tam m.in. monety rzymskie i liczne wykonane z brązu artefakty. Nieszczęścia chodzą stadami, więc zaraz po tych niewesołych wieściach, następują doniesienia o katastroficznym…
TAJNY SZAMBELAN DWORU PAPIESKIEGO – KSIĄDZ LEON GOŚCICKI, BUDOWNICZY KOŚCIOŁA MAŁKIŃSKIEGO, PIERWSZY PROBOSZCZ PARAFII MAŁKINIA
Historia budowy kościoła w Małkini zadziwia, ukazując jednocześnie jak niemożliwe staje się możliwym. Na przełomie XIX i XX wieku trudno jest odnaleźć podobny przypadek w całym, ówczesnym Królestwie Polskim. Nie tworzono wówczas nowych parafii i nie budowano dla nich świątyń. Kościół Rzymsko-Katolicki był w tym okresie poddany całkowitej kontroli rosyjskich władz państwowych. Bez wiedzy i…
Mapa skarbów nad Liwcem, płonie Nur, Kurpie klną „na kolki”, Deptulina zatruła Dymkowej kapustę, napad pod Ostrowią, śmierć na weselu w Brańszczyku, utonięcia w Bugu
Dawno nie zaglądaliśmy na lewy brzeg Buga, więc ruszamy nad Liwiec, czyli południowo-zachodnią granicę naszych regionalnych zainteresowań. Mało brakowało, aby trzech mieszkańców leżącej w bliskości rzeki wioski zostało bogaczami, ale na przeszkodzie stanął tłok panujący na dworcu kolejowym na warszawskiej Pradze, a jak wiadomo – w tłoku łatwo się zgubić. Nawet zważywszy, że nadbużańskie miasteczka…
SEKRETNA KSIĘGA KOŁTUNA
Nieco zwlekałem z poruszeniem drażliwej kwestii kołtuna, ale sprawy tak ważkiej nie można odkładać ad calendas graecas. Co tam dżuma, co tam cholera, to wszystko fraszka w porównaniu z tajemniczym bohaterem tej opowieści, o czym świadczą słowa wybitnego badacza: „Ze wszystkich zaiste chorób dotykających ród ludzki nie masz u nas gorszej, do leczenia trudniejszej i…
Napad na dyliżans pocztowy i zamordowanie pocztyliona pod Czyżewem, zagranica rozpija Kurpiów, księżo-pańskie paski, Pechowiec w Ostrowi, rabunki i wypadki
Niczym na Dzikim Zachodzie doszło pomiędzy Czyżewem a Zambrowem do napadu na dyliżans pocztowy i brutalnego mordu na pocztylionie. Policja depcze bandytom po piętach. Dominik Staszewski opowiada o tym, jak to zagranica ponosi winę za pijaństwo szerokich mas Kurpiów oraz apeluje o likwidację karczm wiejskich i lokowanie tam herbaciarni, czyli ówczesnych klubokawiarni. W następnym tekście…
ZAKŁAD PRAKTYKI LEŚNEJ W FELIKSOWIE KOŁO BROKU DLA LEŚNIKÓW KRÓLESTWA POLSKIEGO (1860-1863)
Nazwa Feliksowo (czasem jako Feliksów) pojawiła się w dokumentach w 1860 roku wraz z utworzeniem na terenie wsi Kaczkowo (pow. Ostrołęka, obecnie pow. Ostrów Maz.) szkoły dla leśników, zwanej Zakładem Praktyki Leśnej w Leśnictwie Brok, której organizatorem i kierownikiem był profesor Instytutu Agronomicznego w podwarszawskim Marymoncie Wojciech Bogumił Jastrzębowski (1799-1882). Feliksowo (od łac. felix –…
Nowy zajazd w Porębie, eksport kurpiowskich pleców i rąk, straszliwy mord, skazanie seryjnych zbrodniarzy, walki z wykluczeniem komunikacyjnym ciąg dalszy
Jakiś czas temu donosiliśmy, iż niejaki Kulesza otworzył w Porębie słynną na całą okolicę karczmę i nie dziwota, że sławną, bo prowadził ją z rozmachem godnym westernowego saloonu. Złe języki zniszczyły kwitnący interes, a jego miejsce zajął standardowy, niewzbudzający żadnych emocji zajazd. Redakcja wyraża wielki żal z takiego obrotu sprawy, gdyż w biznesie pana Kuleszy…